BISKUP ELBLĄSKI
Elbląg, dnia 15 września 2022 roku
L. dz. 696/BE/2022
DEKRET EKONOMICZNY
Sprawy ekonomiczne diecezji, parafii i kapłanów w diecezji elbląskiej regulowane są dekretem ekonomicznym. Dekret podlegał już kilku modyfikacjom. Ostatnie zmiany w nim zostały dokonane 1 października 2018 r.
W obecnej sytuacji konieczna jest kolejna nowelizacja dekretu.
ZASADA PODSTAWOWA
Ofiary zebrane na rzecz diecezji elbląskiej lub na cele Kościoła powszechnego należy przekazać do kasy Kurii lub na konto diecezji elbląskiej (nr konta: 31 1020 1752 0000 0802 0069 5957) – w ciągu 30 dni, licząc od dnia ich zebrania.
CZĘŚĆ PIERWSZA
WYKAZ PŁATNOŚCI PARAFIALNYCH
- Stolica Apostolska
- Ofiara na tzw. „świętopietrze”, z dnia ustalonego przez Stolicę Apostolską:
a) gdy dniem tym będzie niedziela – kwota ryczałtu równa tacy budowlanej (zob. pkt VIII nr 2 tego dekretu),
b) gdy będzie to inny dzień – 10 gr od mieszkańca parafii.
- Ofiara z IV niedzieli października – 10 gr od mieszkańca.
- Ofiara złożona podczas liturgii Wielkiego Piątku, na utrzymanie Bożego Grobu w Jerozolimie – nie mniej niż 5 gr od mieszkańca.
- Papieskie Dzieła Misyjne
Ofiara z Niedzieli Misyjnej (III niedziela października) – 10 gr od mieszkańca.
- Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie
Ofiara z uroczystości Objawienia Pańskiego (6 I) – 5 gr od mieszkańca.
- Diecezjalny Fundusz Misyjny
Ofiara z uroczystości Objawienia Pańskiego – 5 gr od mieszkańca.
- Dzieło Pomocy Misjom „AD GENTES”
Ofiara z puszek z II niedzieli Wielkiego Postu.
- Fundusz Obrony Życia
Ofiara z nocnej Mszy Narodzenia Pańskiego (pasterka) – 5 gr od mieszkańca.
- Fundusz Kolędowy (cele diecezjalne wskazane przez biskupa elbląskiego)
Wpłata 20% ofiar z kolędy, lecz nie mniej niż 50 gr od mieszkańca.
Proboszczowie i administratorzy przekazują ofiary do dnia 28 lutego bezpośrednio do kasy Kurii.
- Fundusz Diecezjalny
- Ryczałt z kolekty z I niedzieli miesiąca – płatny od mieszkańca:
- parafia do 800 - jest zwolniona,
- parafia do 3.000 - 26 gr,
- parafia do 10.000 - 27 gr,
- parafia powyżej 10.000 - 28 gr.
- Ofiara z każdej V niedzieli miesiąca (taca budowlana) – płatna ryczałtowo od mieszkańca:
- parafia do 800 - 18 gr,
- parafia do 3.000 - 26 gr,
- parafia do 10.000 - 27 gr,
- parafia powyżej 10.000 - 28 gr.
- W przypadku uzyskiwania przez parafię przychodów z działalności gospodarczej [dzierżawa, wynajem, sprzedaż, służebność przesyłu i inne] należy 10% otrzymanej kwoty wpłacić do kasy Kurii.
- Taca z Mszy Świętej, podczas której udzielano sakramentu bierzmowania [na rzecz diecezjalnego Duszpasterstwa Młodzieży].
- Błogosławieństwa jubileuszowe i inne – 15 zł.
- Dyspensy, nihil obstat i inne zgody konieczne do zawarcia małżeństwa, za każdy akt prawny – 15 zł [na rzecz Kapituły Katedralnej Elbląskiej].
- Ofiary składane przy okazji pobierania olejów świętych w Wielki Czwartek [na rzecz Kapituły Katedralnej Elbląskiej]:
- parafie do 1.000 osób – 10 zł,
- parafie powyżej 1.000 osób – 1 gr od mieszkańca.
- Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej:
- Ofiara roczna (ryczałt):
- parafie do 2.000 mieszkańców – 1,60 zł na rok od mieszkańca,
- parafie powyżej 2.000 mieszkańców – 1,90 zł na rok od mieszkańca.
Roczna kwota składki winna być uiszczona w 6 ratach płatnych do końca: stycznia, marca, maja, lipca, września i listopada – na konto WSD (nr 81 1240 2265 1111 0000 3237 3178) lub w kasie Seminarium.
Parafie obsługiwane przez kleryckie instytuty zakonne, na podstawie umowy zawartej z diecezją elbląską, zarządzone przez biskupa elbląskiego zbiórki na rzecz seminarium duchownego w całości przekazują na rzecz seminarium swojego zakonu, zgromadzenia zakonnego lub stowarzyszenia apostolskiego.
- Ofiara z kolekty II niedzieli sierpnia
- parafie niepowierzone zakonom, zgromadzeniom zakonnym i stowarzyszeniom wpłacają na rzecz Wyższego Seminarium Duchownego w Elblągu 50% kwoty ustalonego niżej ryczałtu od mieszkańca:
- parafia do 800 - 20 gr,
- parafia do 3.000 - 26 gr,
- parafia do 10.000 - 27 gr,
- parafia powyżej 10.000 - 28 gr.
- parafie powierzone kleryckim instytutom zakonnym, taką samą kwotę jak wyżej wpłacają na rzecz seminarium duchownego swojego instytutu.
- Ofiary zebrane w parafiach diecezji, przy okazji rozprowadzania przez alumnów i wychowawców seminarium kalendarzy, są przeznaczone na utrzymanie seminarium diecezji elbląskiej.
- Fundusz Nauki, Studiów i Wydawnictw Naukowych Diecezji Elbląskiej
- Kolekta z II niedzieli sierpnia. Wszystkie parafie, także zakonne, zasilają ten fundusz wpłatą 50% niżej ustalonego ryczałtu od mieszkańca. Ofiary należy wpłacić do kasy Kurii:
- parafia do 800 - 20 gr,
- parafia do 3.000 - 26 gr,
- parafia do 10.000 - 27 gr,
- parafia powyżej 10.000 - 28 gr.
- Drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (święto św. Szczepana). Wszystkie parafie wpłacają na diecezjalny fundusz nauki 100% kolekty, według ustalonego wyżej ryczałtu (zob. pkt X nr 1).
- Caritas Diecezji Elbląskiej
- Ofiary złożone do puszek w Niedzielę Miłosierdzia Bożego (II Wielkanocy).
- Ofiary składane do puszek w I niedzielę października.
- 50 % ofiar złożonych do puszek w IV niedzielę listopada, pozostałe 50 % tych ofiar należy przeznaczyć na fundusz Parafialnego Zespołu Caritas.
Ofiary należy przekazywać do kasy Caritas (ul. Zamkowa 17) lub na konto CDE (nr 61 8309 0000 0063 6565 2000 0010).
- Klasztory klauzurowe w diecezji elbląskiej:
Ofiary na tacę ze święta Ofiarowania Pańskiego (Dzień Życia Konsekrowanego) – składane ryczałtem – 9 gr od mieszkańca, należy wpłacić do kasy Kurii lub na konto diecezji elbląskiej do końca lutego.
- Katolicki Uniwersytet Lubelski:
Kolekta z drugiego dnia Wielkanocy płatna ryczałtowo (od mieszkańca) na konto KUL według zasady przyjętej w przypadku płatności na fundusz nauki i studiów (zob. pkt X nr 1).
- Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”:
Zbiórka ofiar do puszek w październiku, w niedzielę zwaną „Dniem Papieskim”. Ofiary należy przekazać w całości na konto Fundacji, natomiast protokół zbiórki oraz kopię druku bankowego należy przekazać do wydziału duszpasterskiego w Kurii.
- Pomoc Kościołowi w Potrzebie:
Zbiórka ofiar do puszek w II niedzielę listopada, zwaną „Dniem Solidarności z Kościołem Prześladowanym”. Ofiary złożone przez wiernych w całości przekazujemy do kasy Kurii.
- Pomoc Kościołowi na Wschodzie:
Zbiórka ofiar do puszek w II niedzielę Adwentu, zwaną „Dniem modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie”. Ofiary złożone przez wiernych w całości przekazujemy do kasy Kurii.
CZĘŚĆ DRUGA
WYKAZ PŁATNOŚCI OSOBISTYCH
- Fundusz Diecezjalny
- Wszyscy księża proboszczowie i administratorzy (zarówno diecezjalni jak i zakonni) wpłacają do kasy kurii, jeden raz w roku – 15 gr od mieszkańca.
- Wszyscy księża wikariusze (zarówno diecezjalni, jak i zakonni) wpłacają kwartalnie, do kasy Kurii, stawkę miesięczną w wysokości 70 zł.
- Seminaristicum
Księża, którzy ukończyli WSD w Elblągu, płacą tzw. "seminaristicum" w wysokości 70 zł miesięcznie przez okres 6 lat od ukończenia Seminarium. Ofiarę należy składać w kasie Seminarium.
- Caritas Sacerdotalis
Do końca I kwartału roku kalendarzowego wszyscy kapłani diecezjalni powinni wpłacić jednorazowo do kasy Kurii lub na konto diecezji z dopiskiem „Caritas kapłańska” kwotę zatwierdzoną przez biskupa elbląskiego (aktualnie: 850 zł).
CZĘŚĆ TRZECIA
PRZEPISY DOTYCZĄCE PODZIAŁU DOCHODÓW PARAFIALNYCH
CZĘŚĆ CZWARTA
STATUS EKONOMICZNY WIKARIUSZA PARAFIALNEGO
STATUS EKONOMICZNY EMERYTA i REZYDENTA
CZĘŚĆ PIĄTA
PROCEDURY EKONOMICZNE
- Ustalenie liczby mieszkańców w parafiach
Liczbę mieszkańców parafii ustala się na podstawie decyzji właściwego naczelnika urzędu skarbowego za rok miniony. Dlatego księża proboszczowie, do dnia 31 marca każdego roku, dostarczą Ekonomowi diecezji ksero decyzji właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w której podana jest liczba mieszkańców.
- Fundusze budowlane, remontowe i konserwatorskie
- Zwolnienia ekonomiczne
Parafiom, które prowadzą budowę kościoła lub plebanii, przysługuje zwolnienie z tac budowlanych. Nie udziela się zwolnień z tytułu remontów. Wnioski o zwolnienie z tac budowlanych, należy składać do Ekonoma diecezji, do dnia 31 marca. Ekonom wraz z Radą ekonomiczną diecezji elbląskiej rozpatruje te wnioski i przedstawia do ostatecznego rozstrzygnięcia biskupa elbląskiego.
- Dotacje ekonomiczne
Parafie, które prowadzą budowę kościoła, mogą również otrzymywać dotacje pieniężne, które będą pochodzić z tac budowlanych. Dotacje takie, po konsultacji z Radą Ekonomiczną Diecezji Elbląskiej przyznaje Biskup Elbląski.
- Parafie do 5.000 mieszkańców, które podejmują prace konserwatorsko-budowlane, mogą otrzymać zwolnienie z tac budowlanych oraz dofinansowanie na prowadzenie prac albo wkład własny w przypadku, gdy złożyły wniosek o dofinansowanie w instytucjach państwowych lub samorządowych. Prośby o takie dofinansowanie należy składać do Ekonoma diecezji, który po uzyskaniu pozytywnej opinii diecezjalnej Rady ekonomicznej, przedstawi je do decyzji biskupa elbląskiego.
- Umorzenie płatności osobistych
Duchowni, którzy zalegają z płatnościami z powodu ciężkiej choroby lub wypadku mogą ubiegać się o umorzenie zobowiązań osobistych za okres swojej niezdolności do pracy duszpasterskiej.
- Program ściągania długów parafialnych i osobistych
Proboszczowie, administratorzy parafii i inni kapłani zobowiązani tym dekretem do określonych płatności nie mogą – bez poważnej przyczyny – powodować okresów niepłatności, dłuższych niż trzy miesiące. W sytuacji przekroczenie tego czasu, Ekonom diecezji przynagli kapłana zadłużonego pisemnym przypomnieniem o zaległości i wezwaniem do zapłaty.
W przypadku braku reakcji na to wezwanie i nieuregulowania zaległości lub przy braku pisemnego wyjaśnienia zaistniałej sytuacji, Ekonom diecezji przedłoży biskupowi elbląskiemu prośbę o podjęcie działań zgodnych z przepisami prawa kanonicznego, przewidującego określone sankcje (zobacz: kan. 1376 § 2, n.2 KPK z 2022 r.).
- Roczne sprawozdanie dotyczące kondycji ekonomicznej
Zarządcy wszystkich instytucji diecezjalnych, poza parafiami, zobowiązani są do złożenia Ekonomowi diecezji rocznego sprawozdania o kondycji ekonomicznej. Sprawozdanie winno zawierać trzy podstawowe elementy: przychody, rozchody i saldo. Jeśli saldo jest ujemne, zarządca musi nakreślić program pilnego i realnego oddłużenia. Sprawozdanie za miniony rok należy przesłać Ekonomowi do 31 stycznia roku następnego.
- Planowanie budżetu: przychody i rozchody
Diecezjalna Rada ekonomiczna – według treści kan. 493 KPK – przygotowuje każdego roku, zgodnie ze wskazaniami biskupa elbląskiego, zestaw przychodów i rozchodów diecezjalnych na następny rok. Dlatego wszystkie instytucje diecezjalne złożą Ekonomowi diecezji do dnia 30 listopada swój projekt budżetowy na rok następny.
- Prawna obowiązywalność przepisów ekonomicznych
Zarządcy kościelnych osób prawnych oraz poszczególni duchowni zobowiązani są do zachowywania przepisów dotyczących spraw ekonomicznych, a zawartych w kanonach: 1259 – 1266 i 1279 – 1295 KPK i w niniejszym dekrecie ekonomicznym. Przypomina się, że w sytuacjach noszących znamiona zaniedbania oraz znamiona przestępstwa cywilnego lub kościelnego, biskup elbląski – mocą kanonu 1371 § 1 i 1376 §§ 1 i 2 KPK z 2022 r. – może nałożyć sprawiedliwe kary i sankcje kanoniczne.
CZĘŚĆ SZÓSTA
PRO MEMORIA BISKUPA ELBLĄSKIEGO
- Wszystkim proboszczom i innym zarządcom dóbr kościelnych przypomina się, że w zarządzie dobrami kościelnymi obowiązani są wykonywać swoje funkcje w imieniu Kościoła, zgodnie z przepisami prawa i ze starannością dobrego gospodarza (por. kan. 1282 i 1284 §§ 1 i 2 KPK).
Aktami administracji nadzwyczajnej, na podjęcie których konieczne jest pisemne upoważnienie biskupa elbląskiego, są czynności przekraczające zakres normalnego zarządu, takie jak: zaciąganie pożyczek powyżej 10.000 zł, lokata pieniędzy na nowych warunkach, alienacja dóbr kościelnych, przyjęcie lub zrzeczenie się darowizny, zawarcie umowy połączonej ze zobowiązaniem finansowym powyżej 10.000 zł. W przypadku, gdy na prace konserwatorskie lub budowlane zarządca parafii pozyska dofinansowanie ze środków publicznych (ministerstwo, inne instytucje państwowe i samorządowe), wyżej ustalone kwoty ulegają podwyższeniu w sposób następujący:
- w parafiach do 3.000 mieszkańców do kwoty 20.000 zł,
- w parafiach do 9.000 mieszkańców do kwoty 50.000 zł,
- w parafiach powyżej 9.000 mieszkańców do kwoty 60.000 zł.
Niezastosowanie się do tych przepisów spowoduje, że parafia – jako osoba prawna – nie będzie zobowiązana odpowiadać za czynności nieważnie podjęte przez jej proboszcza (por. kan. 1281 § 3 KPK). W świetle powyższego wszystkie pożyczki zaciągane bez wyraźnego, pisemnego upoważnienia biskupa elbląskiego, są pożyczkami osobistymi księdza proboszcza, a nie parafii.
- Księżom diecezji elbląskiej, zarówno proboszczom jak i administratorom, zabrania się wystawiania „zaświadczeń o wynagrodzeniu” dla księży wikariuszy parafialnych, w celu zaciągnięcia kredytu bankowego, bez uprzedniej zgody biskupa elbląskiego.
CZĘŚĆ SIÓDMA
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
- Niniejszym dekretem – z końcem 2022 roku – odwołuje się wszystkie dotychczas udzielone zwolnienia parafii z tac budowlanych i udzielone dofinansowania.
- Utrzymuje się w mocy postanowienia dekretu ustalającego czynności prawne przekraczające granice i sposób zwyczajnego zarządzania kościelnymi publicznymi osobami prawnymi podlegającymi Biskupowi Elbląskiemu z dnia 01 października 2014 roku ((L.dz. 281/2014), znowelizowanego Aneksem z dnia 06 grudnia 2018 roku (L.dz. 848/2018).
- Niniejszy, znowelizowany dekret ekonomiczny diecezji elbląskiej wchodzi w życie z dniem 01 stycznia 2023 roku, natomiast punkty: IX i X części pierwszej, wchodzą w życie od dnia 01 października 2022 roku.
(-) + Jacek Jezierski
BISKUP ELBLĄSKI
(-) ks. Zdzisław Bieg
KANCLERZ KURII
Kościół od początku - od czasów apostolskich - zawsze utrzymuje się z ofiarności wiernych którzy Go tworzą.
Prawdę tę podkreślił w szczególny sposób św. Jan Paweł II; kiedy zmieniając przykazania kościelne, dodał V w brzmieniu - "troszczyć się o potrzeby Wspólnoty Kościoła".
Także mądrość ludowa podkreśla tę prawdę, podając jednocześnie swoistą specyficzną zależność: "Jaka WIARA, taka OFIARA".
Może warto o tym pamiętać zwłaszcza dzisiaj, w dobie galopującego materializmu... A zatem: jaka jest moja odpowiedzialność za mój kościół?...